Ψυχάγειν Καβάλα Ψυχοθεραπεία

Παπαηλιού Χ., Ζουρνατζής Ε. (Μάιος 2013). Η ταξινόμηση των γλωσσικών διαταραχών στο DSM 5. Εισήγηση σε συμπόσιο με τίτλο: Οι αναμενόμενες επιδράσεις του DSM 5 στη διάγνωση και θεραπευτική αντιμετώπιση στο 14^ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψυχολογικής Έρευνας, Αλεξανδρούπολη 15-19 Μαΐου 2013.

Στο DSM-5, το οποίο προβλέπεται να αντικαταστήσει το DSM-IV, τα διάφορα είδη προβλημάτων που είναι δυνατό να εμφανιστούν κατά τη γλωσσική ανάπτυξη ταξινομούνται στις νευροαναπτυξιακές διαταραχές και περιγράφονται με τον όρο Διαταραχές Επικοινωνίας. Ο όρος αυτός περιλαμβάνει τις ακόλουθες διαγνωστικές κατηγορίες: διαταραχή της επικοινωνίας, γλωσσικές διαταραχές και διαταραχές ομιλίας. Με τη σειρά τους οι κατηγορίες αυτές περιλαμβάνουν τις υποκατηγορίες: Ειδική Γλωσσική Διαταραχή, διαταραχή της επικοινωνίας, διαταραχή της φώνησης, φωνολογική διαταραχή, διαταραχή των κινήσεων της ομιλίας και τραυλισμός. Κάθε υποκατηγορία περιγράφει  τη γλωσσική συμπεριφορά, η οποία αποκλίνει από την προσδοκώμενη για τη χρονολογική ηλικία του παιδιού. Αυτό σημαίνει ότι και στο DSM 5 γλωσσικές διαταραχές ταξινομούνται με βάση τα συμπτώματα και όχι την αιτιολογία τους.   

Ωστόσο, σύγχρονα ερευνητικά δεδομένα αλλά και κλινικές παρατηρήσεις που αφορούν κυρίως σε φαινόμενα συννοσηρότητας των νευροαναπτυξιακών διαταραχών, θέτουν υπό αμφισβήτηση την ταξινόμηση αυτή και καθιστούν αναγκαία την αναθεώρησή της. Ειδικότερα, έχει διαπιστωθεί ότι τα προβλήματα άρθρωσης παρατηρούνται συχνά σε παιδιά με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής – Υπερκινητικότητα (ΔΕΠ-Υ). Επιπλέον, η δυσκολία στην κατανόηση μεμονωμένων λέξεων αλλά και περίπλοκων προτάσεων αποτελεί συχνά χαρακτηριστικό τόσο των παιδιών με ΔΕΠ-Υ όσο και των παιδιών με Διαταραχές Αυτιστικού Φάσματος. Επίσης, πολλά από τα συμπτώματα του τραυλισμού, όπως η φυσική ένταση και τα συναισθήματα αμηχανίας εκδηλώνονται και στα παιδιά με αγχώδεις διαταραχές.

Η παρούσα εισήγηση παρουσιάζει ερευνητικά ευρήματα, τα οποία υποστηρίζουν την άποψη πως τα προβλήματα που παρατηρούνται κατά την ανάπτυξη της γλώσσας συνήθως δε συνιστούν ανεξάρτητες διαταραχές, αλλά αποτελούν σύμπτωμα άλλων διαταραχών, οι οποίες εμφανίζονται προγενέστερα κατά την ανάπτυξη. Επιπλέον, επιχειρείται μία περιγραφή των διαδικασιών επιγένεσης μέσω των οποίων τα γλωσσικά προβλήματα προκύπτουν από τα πρωτογενή συμπτώματα των υποκείμενων αναπτυξιακών διαταραχών.