ΤΙΜΩΡΙΑ: Γιατί πρέπει να αποφεύγουμε τη σωματική τιμωρία
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 13.04.2016 | psychagin Category: Τροποποίηση Συμπεριφοράς,- Η σωματική τιμωρία σπάνια επιτυγχάνει τη βελτίωση μιας αρνητικής μορφής συμπεριφοράς.
- Απλώς την καταστέλλει για κάποιο χρονικό διάστημα μέχρι να επαναληφθεί ξανά.
- Όταν ένα παιδί τιμωρείται σωματικά, δημιουργεί αρνητικά συναισθήματα απέναντι σ’ εκείνον που το τιμωρεί.
- Είναι πιθανόν να προσπαθήσει να ανταποδώσει την τιμωρία.
- Είναι επίσης πιθανόν να χρησιμοποιήσει τη σωματική τιμωρία εναντίων άλλων, στις κοινωνικές του σχέσεις, π.χ. με τα μικρότερα αδέλφια του ή τα άλλα παιδιά.
- Η σωματική τιμωρία μπορεί να καταστείλει και θετικές μορφές συμπεριφοράς, οι οποίες συσχετίζονται με την τιμωρούμενη συμπεριφορά.
- Η τιμωρία δημιουργεί άγχος και φόβο. Τα δύο αυτά δυσάρεστα συναισθήματα μπορεί να γενικευθούν στο παιδί τόσο πολύ, ώστε να του δημιουργούν προβλήματα στην προσαρμογή του.
- Προκειμένου να αποφύγουν τη σωματική τιμωρία, πολλά παιδιά χρησιμοποιούν την απάτη και τα ψέματα.
- Με τη σωματική τιμωρία δεν διδάσκουμε τίποτα το θετικό στα παιδιά.
- Πολλές φορές η σωματική τιμωρία δεν έχει καμία επίδραση στη συμπεριφορά του παιδιού γιατί η ενίσχυση που παίρνει το παιδί με την προσοχή των γονέων βαραίνει περισσότερο από την τιμωρία.
Βασικές αρχές εφαρμογής της τιμωρίας
- Συνέπεια. Η τιμωρία πρέπει να επιβάλλεται κάθε φορά που παρουσιάζεται η ανεπιθύμητη συμπεριφορά. Αν την εφαρμόζουμε όποτε το θυμόμαστε, τότε μπερδεύουμε το παιδί.
- Χρονική ακρίβεια. Η τιμωρία πρέπει να επιβάλλεται ακριβώς μετά την εμφάνιση της ανεπιθύμητης συμπεριφοράς και όχι ώρες αργότερα. Οι τακτικές του τύπου «Θα δεις τι έχεις να πάθεις το βράδυ» ή «Όταν έρθει ο πατέρας σου θα δεις τι θα σου κάνει» δεν έχουν κανένα αποτέλεσμα.
- Σταθερότητα. Δεν πρέπει να ενισχύσουμε το παιδί με κανέναν τρόπο αμέσως μόλις το έχουμε τιμωρήσει. Πολλοί γονείς αισθάνονται ενοχές για την τιμωρία και αρχίζουν να αγκαλιάζουν και να φιλάνε το παιδί αμέσως μετά την τιμωρία. Τελικά το παιδί δεν ξέρει αν για τη συμπεριφορά την οποία παρουσίασε θα το τιμωρούν ή θα το αγκαλιάζουν.
- Συμφωνία. Οι γονείς πρέπει να ακολουθούν κοινή τακτική απέναντι στο παιδί. Ακόμα και αν διαφωνούν, θα πρέπει να συζητούν τις διαφωνίες μεταξύ τους και όχι μπροστά στο παιδί, διαφορετικά αυτό γρήγορα θα εκμεταλλευτεί τη διαφωνία προς όφελός του.
- Αποφασιστικότητα. Δεν διαπραγματευόμαστε την τιμωρία με το παιδί. Αν απειλήσουμε με κάτι θα πρέπει να το κάνουμε. Για το λόγο αυτό καλό είναι να αποφεύγονται απειλές οι οποίες είναι εκ των πραγμάτων αδύνατον να εφαρμοστούν, όπως «θα σε διώξω από το σπίτι», «δεν θα σου ξαναπάρω τίποτα», κ.λ.π.
- Ψυχραιμία. Μην επιβάλλετε τιμωρία αν είστε εκτός ελέγχου. Δεν τιμωρούμε ένα παιδί επειδή θέλουμε να ξεθυμάνουμε, αλλά για να του διδάξουμε το σωστό. Το παιδί πρέπει να καταλάβει ότι το τιμωρούμε για μία συγκεκριμένη συμπεριφορά και όχι επειδή θυμώσαμε.
- Λεκτική ακρίβεια. Μην συνοδεύετε την τιμωρία με δηλώσεις του τύπου «είσαι κακό παιδί και δεν σε αγαπώ πια». Να θυμάστε ότι τιμωρούμε μία συγκεκριμένη πράξη, δεν απορρίπτουμε ολοσχερώς το παιδί.
- Παροχή ευκαιριών. Το πιο σημαντικό απ’ όλα είναι να δώσετε στο παιδί την ευκαιρία να εκτελέσει μία επιθυμητή συμπεριφορά που να του αποφέρει ίση ή και μεγαλύτερη ενίσχυση από την τιμωρούμενη συμπεριφορά.
ΝΑ ΘΥΜΑΣΤΕ ΟΤΙ ΤΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ ΟΤΑΝ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΔΕΝ ΣΥΜΠΕΡΙΦΕΡΕΤΑΙ ΚΑΛΑ
ΑΛΛΑ
ΝΑ ΘΥΜΟΜΑΣΤΕ ΝΑ ΤΟ ΕΝΘΑΡΡΥΝΟΥΜΕ ΚΑΙ ΝΑ ΤΟ ΕΝΙΣΧΥΟΥΜΕ ΟΤΑΝ ΑΥΤΟ ΣΥΜΠΕΡΙΦΕΡΕΤΑΙ ΣΩΣΤΑ.
- Χρησιμοποιούμε πάντα την συντελεστική μάθηση, όταν δηλαδή παρουσιάζεται η επιθυμητή συμπεριφορά τότε ενισχύουμε με έναν ενισχυτή (από τον προσδιορισμό καρτελών και ερωτηματολογίων) δηλαδή την ΑΜΕΣΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ
- Κάποιες φορές χρειάζεται να αποκαταστήσουμε πρώτα τη σχέση μας με το παιδί και τον έφηβο (επαινώντας για μία θετική συμπεριφορά) και έπειτα με τη συντελεστική μάθηση τη συμπεριφορά – στόχο).
Εάν αποτύχουμε ΕΦΟΣΟΝ ΕΦΑΡΜΟΣΑΜΕ ΣΩΣΤΑ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ καλύτερα να συμβουλευθούμε έναν ειδικό παιδοψυχολόγο
ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΚΑΙ ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ
Δεν διδαχθήκατε εξειδικευμένες τεχνικές οι οποίες απαιτούν ειδικές γνώσεις και εμπειρία κυρίως για περιπτώσεις διαταραχών.