Συμβουλευτική
ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ
Στενή συνεργασία και ενεργός συμμετοχή των γονέων στη διαγνωστική και θεραπευτική διαδικασία θεωρούνται σημαντικοί παράγοντες στη μακροχρόνια έκβαση των δυσκολιών.
Ο όρος συμβουλευτική αναφέρεται σε οποιαδήποτε κατάσταση μεταξύ δυο ατόμων, το ένα ζητά βοήθεια από το άλλο (Cunningham et al. 1985).
Κεντρικά στοιχεία της διαδικασίας αυτής είναι η πρόθεση του ατόμου να κάνει αλλαγές και η αντίληψη του ότι κάποιο άλλο έχει την ικανότητα και τη διάθεση να βοηθήσει.
Η συμβουλευτική περιλαμβάνει ποικιλία πρακτικών, μεταξύ των οποίων υποστήριξη, παροχή συμβουλών και πληροφοριών, αξιολόγηση και ερμηνεία των αποτελεσμάτων (Stewart 1986).
- Οι γονείς, θεωρούν δεδομένο ότι ο ειδικός έχει την πρόθεση και την ικανότητα να δώσει απαντήσεις σε συγκεκριμένους προβληματισμούς.
- Ο ειδικός προσπαθεί να διευκρινίσει τις αναφορές των γονέων για να τους βοηθήσει να διερευνήσουν και να εντοπίσουν τα κύρια χαρακτηριστικά του προβλήματος και να καταλήξουν σε διαπραγματεύσιμους, εναλλακτικούς τρόπους για την επίλυση του (Nelson-Jones 1983).
- Η αποτελεσματική συμβουλευτική δεν είναι απλό θέμα και δεν μαθαίνεται σε λίγες ώρες. Απαιτεί δεξιότητες και προσεχτικό σχεδιασμό των στόχων και της μεθόδου, προκειμένου να διασφαλιστεί, κατά το δυνατόν, η επίτευξη των επιθυμητών αποτελεσμάτων.
- Καθοριστικής σημασίας για την έκβαση της συμβουλευτικής είναι ο τρόπος με τον οποίο οι εμπλεκόμενοι αντιλαμβάνονται ο ένας τον άλλο και τη μεταξύ τους σχέση, καθώς και ο καθορισμός των στόχων, οι οποίοι κατευθύνουν τη διαδικασία και δίνουν προοπτική (Dass et al. 1985).
Σύμφωνα με τον Stewart (1986), διακρίνονται τρεις παραδοσιακές προσεγγίσεις συμβουλευτικής:
- Κατευθυντική ή εστιασμένη στον επαγγελματία.
- Μη-κατευθυντική ή εστιασμένη στον πελάτη, η οποία στηρίζεται στην εργασία του Carl Rogers (Brush 1997). Η προσέγγιση αυτή δεν επιλύει τα προβλήματα, αλλά υποστηρίζει το άτομο ώστε να βρει τις δικές του λύσεις.
- Εκλεκτική προσέγγιση, η οποία συνδυάζει διαφορετικές τεχνικές για την προώθηση της προσαρμογής του ατόμου.
Η συμβουλευτική παρέχει υποστήριξη στους γονείς, προωθεί την αλλαγή και την προσαρμογή όλης της οικογένειας.
Μέσα από την κατανόηση της κατάστασης που αντιμετωπίζουν, τα μέλη της οικογένειας υποστηρίζονται ώστε να επιτύχουν ρεαλιστικές αλλαγές και να λειτουργήσουν αποτελεσματικά.
- Ο επαγγελματίας παρέχει στους γονείς:
- όλες τις πληροφορίες που έχουν ανάγκη
- και τον απαραίτητο χρόνο για να τις κατανοήσουν.
- Επιθυμητό αποτέλεσμα είναι να βιώσουν οι γονείς ότι χειρίζονται την κατάσταση αποτελεσματικά.
Η συμβουλευτική και η ποιοτική συνεργασία μεταξύ ειδικών και γονέων επηρεάζεται και από άλλους παράγοντες, όπως:
- από τη φύση και τη σοβαρότητα της διαταραχής,
- από τις προσδοκίες των γονέων από τον ειδικό και από το παιδί τους,
- από τις κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες της οικογένειας,
- από τις σχέσεις μεταξύ των μελών,
- από τα γεγονότα ζωής και τους προσαρμοστικούς μηχανισμούς,
- από το ευρύτερο υποστηρικτικό περιβάλλον και τις διαθέσιμες υπηρεσίες (Mumford 1997).
Σύμφωνα με τους Cunningham και συν (1985), κύρια σημεία της κριτικής των γονέων είναι τα ακόλουθα:
- Επικοινωνία: Οι γονείς παραπονιούνται για ελλιπείς, ανακριβείς ή πολλές πληροφορίες σε μια μόνο συνάντηση
- Κατανόηση συναισθημάτων: Οι γονείς αναφέρουν, συχνά, έλλειψη ενδιαφέροντος,
- Επάρκεια: Οι γονείς παραπονιούνται, συχνά, για λανθασμένη διάγνωση και αδυναμία ελέγχου της συμπεριφοράς του παιδιού.
- Πρόσβαση: Οι υπηρεσίες είναι, συνήθως, συγκεντρωμένες στις μεγάλες πόλεις και η πρόσβαση οικογενειών, που ζουν σε απομεμακρυσμένες περιοχές, είναι δύσκολη.
- Οργάνωση: Οι γονείς παραπονιούνται, συχνά, για ελλιπή οργάνωση των υπηρεσιών σε διαφορετικούς τομείς, από τη συνέπεια στις συναντήσεις έως το προσωπικό και τον εξοπλισμό.
- Συνεργασία μεταξύ επαγγελματιών και υπηρεσιών: Οι γονείς αναφέρουν ότι αναγκάζονται, συχνά, να απαντούν στις ίδιες ερωτήσεις, σε διαφορετικούς επαγγελματίες.
- Συνέχεια: Στις περιπτώσεις χρόνιων προβλημάτων, η συνέχεια παροχής υπηρεσιών είναι καθοριστικής σημασίας. Οι γονείς αντιμετωπίζονται, συχνά, από διαφορετικούς επαγγελματίες.
- Αποτελεσματικότητα: Οι γονείς αναφέρουν, συχνά, ότι οι ανάγκες τους δεν εισακούονται, γεγονός που μειώνει την αποτελεσματικότητα των παρεμβάσεων.
Η δική μας προσέγγιση αφορά στη γνωσιακή – συμπεριφορική προσέγγιση τόσο στη συμβουλευτική όσο και στη θεραπευτική αντιμετώπιση.